سوئیس طولانی ترین تونل خط آهن جهان را افتتاح می نماید - مجله باهام

البته امروزه تونل های بزرگ متعدد و بزرگراه ها توانسته اند در دل کوهستان رخنه نمایند و شبکه ای ایجاد نموده اند که دهکده ها و روستاهایی که تا به امروز دورافتاده بودند، اکنون به وسیله سفرهای کوتاه یک روزه از شهرهای بزرگ قابل دسترسی هستند. با وجود این، کوهستان آلپ حتی امروزه چون مانعی بین اروپای شمالی و جنوبی قرار گرفته است و موجب کاهش سرعت سفرها شده است. اما از اول ژوئن سال جاری، این مانع دیگر غیر قابل نفوذ نیست.

ماه آینده، سوئیس طولانی ترین تونل خط آهن جهان را افتتاح می نماید. تونل گات هارد (Gotthard) با طول 57 کیلومتر، اعماق کوهستان را درنوردیده تا بخش های ایتالیایی زبان و آلمانی زبان سوئیس و منطقه ها پست سوئیس را به جلگه های شمال ایتالیا متصل کند. بعد از تونل گات هارد، طولانی ترین تونل جهان، تونل سیکان ژاپن است که سه کیلومتر کمتر، یعنی 54 کیلومتر، طول دارد. تونل گات هارد از فاصله 2/5 کیلومتری از قله کوه ها می گذارد و از هر تونل دیگری در جهان عمیق تر است. حجم قطعات سنگ حفاری شده به قدری زیاد است که تپه های مصنوعی بلندی در دره های دهانه تونل ایجاد شده است. وزن این قطعات سنگی حدود 28 میلیون تن است.

گرچه افتتاح این تونل پیروز و پیروزی بزرگی محسوب می گردد، اما مدت زمان ساخت آن نشان می دهد که این پروژه بزرگ به چه مقدار سرمایه گذاری و تعهد برای به انجام رساندن کارهای زیربنایی احتیاج داشته است. ساخت این تونل در سال 1992 در یک رفراندوم ملی تصویب شد. این رفراندوم که محصولی از سیستم دموکراسی مستقیم سوئیس است اجازه می دهد که آراء ملی بر بسیاری از مسائل مهم تاثیرگذار باشد. کار ساخت و ساز در سال 1996 آغاز شد و حفاری آن در سال 2011 به خاتمه رسید. ساخت این تونل تا امروز تقریبا 10/3 میلیارد دلار هزینه داشته است.

با این حال، این سرمایه گذاری هنگفت مزایای متعددی دارد. اکنون، قطارها می توانند در راستا صاف تر و با سرعتی معادل 240 کیلومتر بر ساعت حرکت نمایند. همین مسئله سبب می گردد که زمان سفر بین زوریخ و میلان از 4 ساعت و 40 دقیقه به دو ساعت و نیم تقلیل یابد. واضح است که راستاهای کوتاه تر بین شهرهای دامنه های آلپ، هدف ساخت این تونل تازه نبوده اند و این راستاها لزوماًارزش هزینه 10 میلیارد دلاری ندارند.

نقش اصلی این تونل در واقع چیزی فراتر از این است. این تونل بخشی از برنامه بزرگ توسعه خط آهن است که برای سهل الوصول کردن ترانزیت کالا در سراسر اروپا طراحی شده است. این شبکه پرسرعت، زمانی که آغاز به کار کند، زمان سفرها و هزینه های باربری را کمتر و شرکت های باربری را از بزرگراه ها به سوی خط آهن ها جذب خواهد نمود. اگر همه چیز به درستی و طبق برنامه پیش برود، این انتقال از بزرگراه ها به خط آهن، سبب کاهش آلودگی هوا و کاهش ترافیک بزرگراه ها و جاده ها خواهد شد. با کاهش ترافیک، آمار کشته شدگان در تصادفات جاده ای نیز کاهش خواهد یافت.

این مسئله برای نواحی آلپی بسیار حائز اهمیت است. کاهش گذرگاه های جاده ای، این منطقه ها را از نواحی شلوغ و آلوده به همان سرزمین های دست نخورده و آرام سابق تبدیل می نماید.

یکی از اولین خطوط آهنی که با آغاز به کار این تونل، سرعت و کیفیت آن افزایش می یابد، خط آهنی است که از روتردام در جنوب هلند تا جنوا در سواحل مدیترانه ادامه دارد. خاتمهه های این راستا به درستی انتخاب شده اند به نحوی که دورترین نقاط از بخشی از اروپا تحت عنوان Blue Banana را با جمعیت 110 میلیون نفر به هم متصل می نمایند. جنوا و روتردام دو نمونه از شلوغ ترین بنادر اروپا هستند.

یک راه ارتباطی سریع تر بین این دو بندر، ترانزیت کالا در اروپا را سرعت می بخشد و رقابت را افزایش می دهد. بعلاوه ممکن است در انتقال مقاصد باربری از سوئیس و آلمان جنوبی به جنوا موثر باشد.

تونل گات هارد بلندترین تونل در میان تونل های راستاهای تازهی است که در آینده، ترانزیت در نواحی غیر آلپی را سهل الوصول تر می نمایند. در اتریش، دو تونل تازه به نام های تونل سمرینگ (Semmering) و کورامل (Koralm) تا سال 2024 به بهره برداری می رسند. این دو تونل، زمان سفر بین دو شهر بزرگ و اصلی این کشور، یعنی وین و گراتس، را کاهش می دهند، اما دستاورد اصلی آن ها فراهم کردن خط آهنی سریع تر بین بندر گدانسک (Gdansk) به بولونیا و سپس رم است.

به علاوه، در اتریش پروژه بزرگ دیگری برای ساخت یک تونل تازه در راستا Brenner Pass کلید خورده است. این تونل نیز با 54 کیلومتر طول تقریبا هم مقدار تونل گات هارد است. این تونل نیز که در زیر رشته کوه آلپ ساخته خواهد شد، راستای سریع تر بین ایتالیا و شهرهای آلمانی مونیخ و برلین فراهم می نماید.

علاوه بر این ها، ساخت یک راه ارتباطی آلپی تازه نیز به تصویب رسیده است که لیون فرانسه را به وسیله خط آهن قطار تندرو به تورین (Turin) متصل می نماید. پروژه ای که تا به امروز بسیار بحث برانگیز بوده است. این راستا در نهایت با ساخت خط آهنی در بوداپست در سال 2028 به بهره برداری خواهد رسید.

تمامی این راستاهای کوهستانی در گذشته با تونل های متعددی مورد استفاده قرار می گرفتند. تونل هایی که بسیاری از آن ها در زمان خودشان یک شاهکار فنی محسوب می شدند، اما زیرساخت های فعلی، احتیاجمند قطارهایی هستند که برای صعودهای کند طراحی شده اند و برای قطارهای تندرو مناسب نیستند. گرچه سفر در این راستاها و تماشا منظره ها شگفت انگیز اطراف بسیار جالب خواهد بود، اما این سفرها سفری کند و شاید خسته نماینده باشند. تونل های تازه ممکن است برای گردشگران چندان جالب توجه نباشند (مگر برای آن هایی که عجله دارند) اما سرعت آن ها، راستاهای قبلی ترانزیت کوهستانی را به راستاهایی ناکارآمد تبدیل می نماید.

تونل بزرگ گات هارد ممکن است آینده ای روشن تر و سریع تر برای حمل و نقل اروپا رقم بزند، اما برای تحقق همه کارنمودهای بالقوه این تونل، هنوز راه زیادی باقی است. سیستم حمل و نقل ریلی ایتالیا احتیاجمند اجرای پروژه های بزرگ برای بهبود شرایط است که در این میان رم در الویت قرار گرفته است. همکاری بین سوئیس و کشورهای اتحادیه اروپا می تواند قفل مشارکت و سرمایه گذاری های مالی را برای اجرای پروژه هایی نظیر ساخت تونل ها، که تمامی قاره را متحول خواهند کرد، باز کند. اما اکنون مهندسان برای کار در پروژه ها باید با دولت ها و قوانین گوناگون دست به گریبان شوند، در حین حال که بلاتکلیفی مالی و عدم ثبات شغلی نیز یکی دیگر از مسائل پیش روی آن ها است. با همه این حرف ها، گرچه در روز تأسیس این تونل، زیرساخت ها آماده بهره برداری از دستاوردهای بالقوه ای آن نیستند، ولی انتظار می رود در آینده ای نزدیک، شرایط برای استفاده بهتر و بیشتر از این راه ارتباطی سریع فراهم گردد.