انتقال صف بورس به منفی سه - مجله باهام

سیاستی که البته همان طور که انتظار می رفت بهبودی در شرایط بازار سهام ایجاد نکرد و تنها صف های فروش بودند که از منفی 2درصد به منفی 3درصد منتقل شدند. از این رو همچنان پیامد های فرمول معیوب احیای بورس ادامه دارد. سیاست گذار که می توانست با حذف دامنه نوسان یا حداقل افزایش محسوس آن، سریع تر به تعادل در این بازار دست یابد، حالا تنها روز های اصلاحی بازار را کش داده و با فرسایشی که رقم زده، افق پیش روی بازار را تیره و تار نموده است. در این شرایط سهامداران ترجیح می دهند با هر تاکتیکی که شده است سرمایه خود را از این بازار نابالغ خارج نمایند.

اولین روز معاملاتی اردیبهشت ماه 1400 با اجرایی شدن دامنه نوسان نامتقارن جدید با ثبت دومین افت عظیم شاخص سهام در سال جدید مصادف شد. این امر درحالی رقم خورد که تیر سیاست گذار بورسی باز هم به هدف نخورد و همچنان شاهد تعمیق رکود در معاملات و برقراری صف های فروش سنگین هستیم.

این روز ها دامنه نوسان نامتقارن به دغدغه جدید فعالان بازار تبدیل شده است. سیاست گذار بورسی نیز که بار ها بر لزوم حذف این محدودیت تاکید نموده و آن را مانع یک بازار کارآ معرفی نموده، اما هیچ گامی برای حذف یا افزایش آن برداشته نمی گردد. تنها کاری که سیاست گذار بورسی انجام داد و از اولین روز اردیبهشت (دیروز) اجرایی شد، افزایش یک درصدی دامنه نوسان منفی بود که بیشتر شبیه یک شوخی بود. اولین روز اجرایی شدن این دامنه نوسان جدید در محدوده مثبت 6 تا منفی 3 تنها قیمت سهامی بودند که از کف 2 درصدی روز های پیش از آن به کف 3 درصدی نزول کردند و سبب افت بیش از یک درصدی نماگر اصلی بورس تهران شدند. نه در نقدشوندگی سهام فرجی حاصل شد و نه از طول صف های فروش سنگین انباشته شده در ماه های گذشته کاسته شد. موضوعی که البته مورد انتظار بود و جای تعجب چندانی نداشت.

خیلی زود دیر می گردد

هر روز پیامد های بیشتری از فرمول معیوب احیای بورس نمایان می گردد. سیاست گذار که می توانست با حذف دامنه نوسان یا حداقل افزایش محسوس آن به تعادل بازار یاری کند با اقدامات پوپولیستی خود تنها روز های اصلاحی بازار را کش داده است. فرسایشی که ایجاد شده، به بی اعتمادی فعالان بازار افزوده است. بیراه نیست اگر بگوییم با تداوم شرایط فعلی، افق روشنی روبه روی بازار دیده نمی گردد و سهامداران نیز به این موضوع واقف شده اند و ترجیح می دهند با هر تاکتیکی که شده سرمایه خود را از این بازار خارج نمایند. پس از آن حتی اگر سیاست درست اجرا گردد، به تعادل رسیدن بازار به تعویق خواهد افتاد و شاید خیلی دیر اعتماد سرمایه گذاران جلب گردد.

رکودی که پابرجاست

بر این اساس دومین ماه بهار آغاز سرخی را برای عمده نماد های بورسی و فرابورسی رقم زد. عظیمان بازار سهام که روز معاملاتی سه شنبه شاخص کل بورس و فرابورس را به محدوده مثبت کشانده بودند، روز چهارشنبه مغلوب فروشندگان شدند. این امر شاخص کل بورس را مطابق با پیش بینی ها بار دیگر به محدوده منفی راهنمایی کرد و 03/ 1 درصد (بیش از 12500 واحد) از ارتفاع آن کاست. بر این اساس این نماگر بورسی هفته را با افت 9/ 2 درصدی با ایستادن روی عدد 207/ 1 میلیون واحد خاتمه داد. در صورت تداوم عرضه ها در هفته آینده بار دیگر شاهد از دست دادن مرز روانی 2/ 1 میلیون واحد خواهیم بود.

پیشتازی بانکی ها و روز بد سیمانی ها

درحالی که عمده نماد های عظیم بورسی با فشار عرضه ها خاتمه سرخی داشتند، نماد معاملاتی وبملت به عنوان لیدر بانکی ها هرچند محدود، اما در محدوده مثبت معاملات دیروز را خاتمه داد. گرچه جدال عرضه و تقاضا در این نماد بانکی نیز کاملا محسوس بود. پیشرفت در مذاکرات برجامی و میل به کاهشی شدن ارز از جمله نکاتی است که توجه معامله گران را به سمت این نماد معطوف نموده است. روز چهارشنبه شرکت های سیمانی حاضر در بورس و فرابورس که به دلیل انتشار خبر افزایش 40 درصدی قیمت سیمان متوقف شده بودند بدون دامنه نوسان آماده بازگشایی شدند، اما از آنجا که برخلاف انتظارات بسیاری از نماد های گروه با افت محسوسی همراه شدند، ناظر بازار بازگشایی بعضی از این نماد ها را به روز کاری بعد منتقل کرد. تا زمانی که بورس اوراق بهادار به لطف تصمیمات غیرکارشناسانه این چنین میل به کاهش دارد، حتی خبر های مثبت هم یارای مقابله با شدت عرضه ها را نخواهد داشت. باید دید روز شنبه ناظر بازار چه تصمیمی برای بازگشایی این نماد ها خواهد داشت؟

ریسک افزایش رکود با فرار حقیقی ها

در جریان دادوستد های روز چهارشنبه ارزش معاملات خرد (بورس و فرابورس) بار دیگر فرایند نزولی به خود گرفت و 44 درصد نسبت به روز سه شنبه کاهش یافت. اجرایی شدن افزایش یک درصدی حد پایین دامنه نوسان نه تنها منجر به افزایش نقدشوندگی نشد، بلکه تفکر گسترش رکود در معاملات را تقویت کرد. به بیان دیگر ارزش صف فروش ها با افزایش 11 درصدی نسبت به روز معاملاتی سه شنبه حدود سه برابر مجموع ارزش معاملات خرد بورس و فرابورس بود. این در حالی بود که تنها یک سوم افرادی که در صف فروش بودند، پیروز به فروش سهام خود شدند.

بر این اساس روز گذشته ارزش دادوستد های خرد بورسی 1309 میلیارد تومان و ارزش معاملات خرد فرابورسی 314 میلیارد تومان رقم خورد. وبملت با ارزش 126 میلیارد تومان در صدر معاملات خرد بورسی قرار داشت. وملل فرابورسی دیروز هم بیشترین ارزش معاملات خرد فرابورس را به خود اختصاص داد.

در حالی که روز سه شنبه شاهد تحرکات هرچند اندک از سوی حقیقی ها بودیم، اما این امر در جریان معاملات چهارشنبه نه تن ها تداوم نیافت، بلکه شاهد خروج هرچه بیشتر نقدینگی از گردونه معاملات توسط این دسته از سهامداران بودیم. به این ترتیب سهامداران حقوقی روز گذشته نیز خالص خرید 474 میلیارد تومانی رقم زدند. سهام دو گروه بانک و فلزات اساسی با خالص خرید در مجموع 264 میلیارد تومانی، در صدر خرید های سهامداران عمده قرار داشت. در مقابل حقیقی ها دیروز در هیچ یک از صنایع خالص خرید مثبتی نداشت. به صورت تک سهم، اما نماد معاملاتی پترول با خالص خرید 8/ 2 میلیارد تومانی، بیش از سایر نماد ها توجه سهامداران خرد را به خود جلب کرد.

بورس چهارشنبه از دریچه آمار

در روزی که شاخص کل بورس تهران با افت 03/ 1 درصدی همراه شد، از 312 نماد معامله شده، قیمت خاتمهی 9 سهم (2/ 3 درصد) مثبت بود و در مقابل 155 سهم (50 درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار هیچ یک از نماد ها صف خرید تشکیل ندادند، اما در مقابل شاهد شکل گیری صف فروش سنگین در 266 نماد بورسی (85 درصد) به ارزش 2833 میلیارد تومان بودیم.

در فرابورس ایران نیز در روزی که آیفکس افت 3/ 0 درصدی را ثبت کرد، 121 نماد معامله شدند که در این میان قیمت خاتمهی 6 سهم (5 درصد) مثبت و 76 سهم (63 درصد) منفی بود. در این بازار 2 نماد (6/ 1 درصد) صف خریدی به ارزش 48 میلیارد تومان تشکیل دادند، اما 100 نماد (83 درصد) نیز با صف فروشی به ارزش 1382 میلیارد تومان روبرو شدند.

بازار پایه نیز روز گذشته میزبان دادوستد 96 نماد بود. در این میان 10 سهم (4/ 10 درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد دادوستد 60 سهم (5/ 62 درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز 10 نماد (10 درصد) صف خریدی به ارزش 4/ 86 میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به 79 نماد (82 درصد) با ارزشی بالغ بر 1078 میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.