تعدیل مجدد پیش بینی نرخ رشد مالی دنیا - مجله باهام

در این گزارش -که دومین گزارشی است که صندوق بین المللی پول پس از شروع بحران دنیای کرونا درباره چشم انداز اقتصادی دنیا منتشر می کند- پیش بینی صندوق بین المللی پول نرخ رشد فراوری ناخالص دنیا در امسال میلادی بار دیگر تعدیل شده و این بار صندوق بین المللی پول نرخ رشد فراوری ناخالص دنیا در سال 2020 را منفی 4.9 درصد پیش بینی نموده است که این پیش بینی نسبت به پیش بینی قبلی 1.9 واحد درصد تعدیل شده است. علاوه بر این، صندوق بین المللی پول نرخ رشد فراوری ناخالص دنیا در سال 2021 را نیز با 0.4 واحد درصد تعدیل نسبت به گزارش قبلی، 5.4 درصد پیش بینی نموده است.

در این میان، ایران جزو معدود کشورهایی است که نرخ رشد اقتصادی آنها در گزارش جدید صندوق بین المللی پول تعدیل نشده است. صندوق بین المللی پول در گزارش جدید خود نرخ رشد اقتصادی ایران در امسال و سال آینده میلادی را به ترتیب منفی 6.0 و مثبت 3.1 درصد پیش بینی نموده است که این ارقام تغییری نسبت به پیش بینی مطرح شده در گزارش قبلی نشان نمی دهند.

در حالی که صندوق بین المللی پول در نخستین گزارش خود در سال 2020 پیش بینی نموده بود که فرایند نزولی اقتصاد ایران در امسال سرانجام خواهد یافت، در گزارشی که در اواسط ماه آوریل (اواخر فروردین ماه) از سوی این نهاد بین المللی منتشر شد، پیش بینی نرخ رشد اقتصادی ایران با تعدیلی چشمگیر به منفی 6.0 درصد تغییر یافت؛ اتفاقی که البته مختص ایران نبود و برای اکثریت قریب به اتفاق کشورهای عضو صندوق اعم از کشورهای توسعه یافته، درحال توسعه و اقتصادهای نوظهور نیز رخ داد.

در گزارش جدید صندوق بین المللی پول نرخ رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه و اقتصادهای نوظهور دنیا در امسال میلادی را منفی 3 درصد پیش بینی نموده است؛ در حالی که در گزارش قبلی صندوق بین المللی پول نرخ رشد اقتصادی این گروه از کشورها در سال 2020 منفی 1 درصد پیش بینی شده بود. علاوه بر این، پیش بینی نرخ رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه و اقتصادهای نوظهور در سال 2021 نیز با تعدیل 0.7 واحد درصدی نسبت به پیش بینی قبلی، 5.9 درصد اعلام شده است.

برخلاف ایران، سایر کشورهای منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی (بر اساس طبقه بندی منطقه ای صندوق بین المللی پول) شاهد تعدیل پیش بینی نرخ رشد اقتصادی خود در گزارش جدید صندوق بین المللی پول بوده اند. در گزارش جدید، نرخ رشد اقتصادی کشورهای این منطقه در امسال میلادی منفی 4.7 درصد پیش بینی شده است. صندوق بین المللی پول نرخ رشد اقتصادی عربستان سعودی که عظیمترین اقتصاد این منطقه محسوب می گردد را با تعدیلی بسیار چشمگیر نسبت به گزارش قبلی، منفی 6.8 درصد اعلام نموده است.

بر اساس گزارش جدید صندوق بین المللی پول، انتظار می رود در امسال میلادی اقتصادهای توسعه یافته دنیا در مقایسه با سال گذشته 8 درصد کوچکتر شوند؛ این در حالی است که در گزارش قبلی صندوق بین المللی پول، نرخ رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته منفی 6.1 درصد پیش بینی شده بود. در گزارش جدید، نرخ رشد اقتصادی آمریکا و منطقه یورو به ترتیب منفی 8 و منفی 10.2 درصد پیش بینی شده است.

نرخ رشد اقتصادی چین -به عنوان عظیمترین اقتصاد نوظهور و دومین اقتصاد عظیم دنیا- در گزارش جدید صندوق بین المللی پول مثبت 1.0 درصد پیش بینی شده است و در بین قدرت های اقتصادی دنیا، احتمالاً چین تنها کشوری خواهد بود که در امسال میلادی رشد اقتصادی منفی نخواهد داشت؛ اما در هر صورت نرخ رشد اقتصادی چین به میزان کاملاً محسوسی پایین تر از ارقام سال های گذشته خواهد بود.

البته صندوق بین المللی پول در گزارش جدید خود اذعان نموده است که پیش بینی های اقتصادی در شرایط کنونی با نااطمینانی های جدی همراه است. خبرهای خوب درباره کشف واکسن کرونا و شیوه های درمانی و همچنین حمایت های دولت ها می تواند به بهبود سریع تر اقتصاد دنیای یاری کند. اما از سوی دیگر، شروع موج های جدیدی از شیوع ویروس کرونا می تواند فرایند بهبود اقتصاد دنیای را به عقب بازگردانده و به سرعت موجب تضعیف شاخص های اقتصادی گردد. صندوق بین المللی پول هشدار داده است که در شرایطی که پیش بینی می گردد حجم تجارت بین المللی در امسال میلادی حدود 12 درصد سقوط کند، تنش های تجاری و ژئوپلیتیکی می تواند بیش از هر زمان دیگری به روابط شکننده دنیای آسیب بزند.